ฮู้จัก...ปลาร้าบอง

ปลาร้าบอง หรือ แจ่วบอง ในภาษาอีสานหมายถึง อาหารประเภทน้ำพริก ซึ่งชาวอีสานนิยมรับประทานคู่กับผัก ถือเป็นอาหารหลักที่ทำได้ง่ายเพราะมีเครื่องปรุงไม่มากนัก

ปัจจุบันวิถีชีวิตของชาวอีสานเปลี่ยนแปลงไป ทั้งจากความเร่งรีบและการเคลื่อนย้ายแรงงานไปทำงานในภูมิภาคต่างๆ ทำให้การปรุงอาหารรับประทานเองลดน้อยลง จึงเกิดธุรกิจการผลิต “ปลาร้าบอง” จำหน่ายทั้งในระดับท้องถิ่น ระดับประเทศ รวมไปถึงการเป็นสินค้าส่งออกไปยังต่างประเทศอีกด้วย

จุดเริ่มต้นของความแซบ

หากคุณคิดให้ปลาร้าบองแซบๆ เป็นสินค้าสร้างรายได้ คุณต้องเริ่มดำเนินการธุรกิจโดยการ จดทะเบียน กิจการตามรูปแบบที่ต้องการ คือ สหกรณ์ วิสาหกิจชุมชน บุคคลธรรมดา หรือนิติบุคคล เป็นต้น

หลังจากนั้นจึงเข้าสู่ระบบภาษีด้วยการ ขอมีเลขประจำตัวผู้เสียภาษีอากร กับกรมสรรพากร และยื่นขอ จดทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่ม (กรณีมีรายได้จากการขายปลาร้าบองเกิน 1.8 ล้านบาทต่อปี หรือต้องการเป็นผู้ประกอบการจดทะเบียนกับกรมสรรพากร และ/หรือต้องการเป็นผู้นำเข้า-ส่งออกปลาร้าบองกับกรมศุลกากร) โดยมีสิทธิยื่นคำขอจดทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่มได้ภายในกำหนด 6 เดือนก่อนวันเริ่มประกอบกิจการขายสินค้าหรือให้บริการ

ซึ่งเมื่อคุณทำการจดทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่มไม่ว่าด้วยจุดประสงค์อะไรก็ตาม หน้าที่ทางภาษีที่ตามมาคือ คุณต้อง จัดทำรายงานภาษี เพื่อใช้ประกอบการยื่นแบบแสดงรายการภาษีมูลค่าเพิ่มด้วย

ถูกต้องทุกขั้นตอนการผลิต

ปลาร้าบองเป็นหนึ่งในผลิตภัณฑ์ประเภทอาหารที่อยู่ในความดูแลของสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา กระทรวงสาธารณสุข เพื่อให้อาหารมีความปลอดภัย ผู้ประกอบการผลิตปลาร้าบองอย่างคุณจึงต้องปฏิบัติตามเงื่อนไข พระราชบัญญัติอาหาร พ.ศ.2522 และต้องศึกษาเรื่องกิจการที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพตามมาตรฐาน GMP หรือ Good Manufacturing Practice หลักเกณฑ์และวิธีการที่ดีในการผลิตอาหาร ใช้เป็นแนวทางในการปฏิบัติเพื่อความปลอดภัยของผู้บริโภค

และก่อนการผลิตปลาร้าบองคุณต้อง ทำการขออนุญาตสถานที่ คุณจะต้องพิจารณารูปแบบธุรกิจของตนเอง เพื่อยื่นจดแจ้งกับหน่วยงานที่ดูแลในเขตพื้นที่ตั้งของโรงงาน ถ้ามีคนงานตั้งแต่ 7 คนขึ้นไป ใช้เครื่องจักร อุปกรณ์ไฟฟ้า ก๊าซหุงต้ม จำนวน 5 แรงม้าขึ้นไป ให้จดเป็นลักษณะของโรงงาน

หลังจากนั้นจึงขออนุญาตผลิตอาหาร ขอจดทะเบียนอาหารของผลิตภัณฑ์ (แบบ สบ.5) รับเลขสารบบอาหาร พร้อมทั้งต้องแสดงฉลากให้ถูกต้องตามคุณภาพมาตรฐานของผลิตภัณฑ์ตามประกาศกระทรวงสาธารณสุขด้วย

**ข้อมูลและเอกสารเพิ่มเติมที่ "ผลิต"

“ส่งออก” เพิ่มช่องทางให้ปลาร้าบอง

ตลาดหลักในการส่งออกปลาร้าของไทย คือ สหรัฐอเมริกา เยอรมนี ฝรั่งเศส ออสเตรเลีย และ ประเทศในตะวันออกกลาง โดยสหรัฐอเมริกาเป็นตลาดใหญ่ที่สุดแต่ก็มีปัญหามากที่สุด เพราะเป็นประเทศที่เข้มงวดเรื่องความสะอาดปลอดภัยของสินค้าประเภทอาหารที่จะนำเข้า ปลาร้าไทยจึงเข้าประเทศนี้ได้น้อยกว่าที่ควรจะเป็น

และกรณีที่คุณต้องการ “ส่งออกปลาร้าบอง” สิ่งแรกที่ต้องทำ คือ การลงทะเบียนเป็นผู้ผ่านพิธีการทางศุลกากรทางอิเล็กทรอนิกส์แบบไร้เอกสาร (Paperless) โดยทำการลงทะเบียนในครั้งแรกครั้งเดียวเท่านั้น ต่อไปหากคุณจะนำเข้าสินค้าวัตถุดิบ หรือส่งออกปลาร้าบองไปขายยังต่างประเทศก็ไม่ต้องลงทะเบียนซ้ำอีก

จากนั้นจึงเข้าสู่ขั้นตอนพิธีการส่งออกโดยส่งข้อมูลเพื่อจัดทำใบขนสินค้าขาออก ผ่านระบบพิธีการศุลกากรทางอิเล็กทรอนิกส์แบบไร้เอกสาร พร้อมแนบหลักฐานต่างๆ ให้ครบถ้วน ทั้งนี้ ผลิตภัณฑ์ปลาร้าบองจะมีอากรขาออกเท่ากับศูนย์โดยอัตโนมัติ

นอกจากนี้ การบรรจุสินค้าของคุณต้องดำเนินการโดยผู้รับผิดชอบการบรรจุ เช่น Freight Forwarders Agent เป็นต้น และควรปรึกษาหรือติดต่อ Customs Broker ดูแลให้ ซึ่งสถานที่ในการบรรจุจะต้องได้รับการอนุญาตจากกรมศุลกากร โดยคุณควรตรวจสอบข้อมูลและกฎระเบียบที่เกี่ยวข้องของประเทศปลายทางที่นำเข้าไปด้วย เพื่อให้ธุรกิจดำเนินไปอย่างราบรื่น

ในขั้นตอนการส่งออกนี้คุณต้อง จัดทำรายงานภาษีซื้อ รายงานภาษีขาย และรายงานสินค้าและวัตถุดิบ เพื่อประกอบการยื่นแบบแสดงรายการภาษีมูลค่าเพิ่มต่อไป

**ข้อมูลและเอกสารเพิ่มเติมที่ "ส่งออก" "นำเข้า"

ปลาร้าบอง...สร้างรายได้

รายได้ที่เกิดขึ้นจากการขายปลาร้าบอง ไม่ว่าจะ “นำเข้าวัตถุดิบมาผลิตเพื่อจำหน่าย” “ผลิตเพื่อจำหน่าย-ส่งออก” หรือ “เป็นผู้ส่งออก” สิ่งที่ผู้ประกอบการทุกคนต้องทำคือ การยื่นแบบแสดงรายการภาษีพร้อมเสียภาษีที่เกี่ยวข้องกับธุรกิจผลิตภัณฑ์ปลาร้าบอง ดังนี้

- ภาษีหัก ณ ที่จ่าย ในกระบวนการผลิตและจำหน่ายปลาร้าบองนั้น คุณอาจต้องมีการว่าจ้างแรงงาน ลูกจ้างชั่วคราว และ/หรือพนักงานประจำ ฯลฯ กระบวนการด้านภาษีที่ต้องดำเนินการในขั้นตอนนี้คือ เมื่อคุณจ่ายเงินเดือน ค่าจ้าง และสวัสดิการให้กับพนักงาน ลูกจ้าง หรือคนงาน รวมไปถึงการให้บริการ การโฆษณา การและขนส่ง กระบวนการทั้งหมดนี้ต้องมีการหักภาษีเงินได้ ณ ที่จ่ายทุกครั้ง โดยคุณมีหน้าที่หักภาษีและนำส่งต่อกรมสรรพากรภายในวันที่ 7 ของเดือนถัดจากเดือนที่มีการจ่ายเงินได้

- ภาษีเงินได้ เมื่อมีรายได้การขายผลิตภัณฑ์ปลาร้าบอง ทั้งในประเทศและส่งออกต่างประเทศ คุณมีหน้าที่ต้องเสียภาษีเงินได้ตามรูปแบบธุรกิจ คือ บุคคลธรรมดา หรือนิติบุคคล

- ภาษีมูลค่าเพิ่ม เนื่องจากในขั้นตอนการผลิตคุณได้ซื้อวัตถุดิบบางอย่างมา และสิ่งที่คุณซื้อจะบวกภาษีมูลค่าเพิ่มมาด้วย (คุณเป็นผู้รับภาระเสียภาษีส่วนนั้น) ดังนั้น ในการตั้งราคาขายปลาร้าบองของคุณ อาจมีการบวกภาษีมูลค่าเพิ่มเข้าไปได้ ซึ่งลูกค้าของคุณจะกลายเป็นผู้เสียภาษีนี้แทน แต่ที่สำคัญคือคุณต้อง ออกใบกำกับภาษี หรือ บิลเงินสด ให้ลูกค้าเก็บไว้เป็นหลักฐานด้วย

สำหรับกรณีที่ปลาร้าบองสร้างรายได้จากยอดขายให้คุณมากกว่า 1.8 ล้านบาทต่อปี คุณมีหน้าที่ต้องยื่นแบบแสดงรายการเพื่อเสียภาษีมูลค่าเพิ่ม โดยคำนวณภาษีที่ต้องเสียจาก ภาษีขาย หักด้วย ภาษีซื้อ

ทั้งนี้ คุณสามารถยื่นแบบแสดงรายการเพื่อเสียภาษีกับกรมสรรพากรได้ ณ สำนักงานสรรพากรพื้นที่สาขาในเขตท้องที่ หรือง่ายๆ เพียงปลายนิ้ว Click

**ข้อมูลและเอกสารเพิ่มเติมที่ "จำหน่าย"

มีรายได้ครั้งหน้า...อย่าลืมเสียภาษีเพื่อพัฒนาประเทศ